مکیدن انگشت چیست و چه عوارضی را به همراه دارد؟

مکیدن انگشت یک عادت نادرست و در عین حال طبیعی است که در میان نوزادان و کودکان نوپا ، اغلب تا سن سه سالگی رواج دارد. به گفته دکتر کوثر سادات ابطحی ، زمانی که در سن سه سالگی این عادت به طور مستمر و به شدت تکرار شود ، می تواند ناهنجاری هایی را در دندان و فک کودک موجب شده و همچنین اختلالاتی را در نوشیدن ، خوردن و الگوهای بلعیدن بوجود آورد. ناهنجاری های کلامی و تنفسی نیز از جمله مواردی هستند که ممکن است در اثر این عادت غلط ، به وجود آید.

چرا برخی کودکان ، انگشت خود را می مکند؟

رفلکس مکیدن در نوزادان امری ضروری است و تعجب آور نیست که بگوییم طبیعت ، تدابیری را برای اجرای صحیح آن اندیشیده است. مکش انگشت اغلب از زمانی که کودک در رحم مادر است ، آغاز می شود. به محض اینکه کودک به دنیا می آید ، تغذیه شدن از سینه مادر یا شیشه ، یک حس خوشایند را در کودک ایجاد کرده و باعث می شود که او احساس امنیت کند. حتی اگر رفلکس واقعی مکیدن بعد از چند ماه فروکش کند ، هنوز ارتباط قوی بین مکیدن و تجربه کردن حس خوشایند که از دوران جنینی برای کودک به یادگار مانده ، همچنان بهوت خود باقی خواهد ماند.
هر کودک ویژگی های خاص خود را دارد. برخی کودکان به انجام حرکت آرامش بخش مکیدن انگشت علاقه ای ندارند. به طور کلی ، این عادت ، کاملاً نرمال و طبیعی بوده و در صورتی که کودک شما آن را انجام دهد ، جای نگرانی چندانی وجود نخواهد داشت. این کار کمک می کند تا کودک ، خودش را آرام کند و حتی گاهی به خواب فرو رود. تحقیقات نشان می دهد که این عادت ، به طور خودکار بین سنین سه تا چهار سال ، از سر کودک می افتد.

عوارض ناشی از مکیدن انگشت

فک کودک اغلب در طول چند ماه اول زندگی او رشد پیدا می کند. در صورتی که کودک در طول این مدت عادت ناخوشایند مکیدن انگشت را داشته باشد ، بدجفتی دندان ها یا مشکلاتی در بایت اتفاق خواهد افتاد. علاوه بر این دو مورد فوق ، این عادت ، منجر به بروز عوارض متنوع دیگری نیز می شود که سلامت کودک شما را تهدید می کند. در ادامه به ذکر برخی از عوارض ناشی از این عادت نادرست خواهیم پرداخت:

• اوربایت یا دندان خرگوشی: این نوع مشکل دندانی یا بدجفتی دندان از ناهنجاری منشاء می گیرد که در آن ، دندان های بالا به دلیل عدم جفت شدن استخوان های فک ، حدود 2 میلی متر جلو آمده هستند. این اتفاق در اثر مکیدن مستمر انگشت حتی زمانی که کودک به سن دو سالگی رسیده است ، اتفاق می افتد. برخی کودکان حتی در زمان رسیدن به سن پنج سالگی نیز این عادت را کنار نمی گذارند و همین امر باعث می شود زمانی که دندان های دائمی آنها بیرون می زنند ، کودک با مشکلات بیشتری روبرو شود.
• ناهنجاری های گفتاری : وقتی کودک انگشت خود را می مکد ، زبان او به عقب و جلو حرکت می کند. مکش مستمر انگشت باعث بزرگ شدن لب ها می شود و همین امر موجب می شود زمانی که کودک زبان باز می کند ، با مشکلاتی در ادای کلمات روبرو شود. حتی علاوه بر بروز مشکل در صحبت کردن ، ممکن است با ناهنجاری هایی در بلعیدن نیز روبرو شود.
• اپن بایت : این عارضه زمانی رخ می دهد که دندان ها در زمانی که دهان بسته است ، به خوبی روی هم جفت نشوند. این عدم جفت شدگی دندان ها در اثر حرکت تکراری قرار دادن انگشت در بین دندان ها اتفاق افتاده است.
  افزایش حساسیت کام یا سقف دهان : مکیدن انگشت می تواند موجب گردد که کام اندکی حساس شود. علت بروز چنین حساسیتی این است که انگشت در زمان مکیده شدن مرتباً به سقف دهان برخورد می کند و همین امر باعث حساس شدن آن می شود.
• مشکلات تنفسی : هر چند مشکلات تنفسی ناشی از مکیدن انگشت بسیار جزئی و مختصر هستند ولی در صورتی که در الگوی تنفس کودک تان شاهد تغییری بودید ، می توان آن را به بدجفتی فک نسبت داد. علت این است که وقتی کام دهان ، گنبدی و باریک باشد ، مجاری سینوسی و ساختار بینی تحت تاثیر قرار گرفته و همین امر به بروز مشکلاتی در تنفس منجر می شود.
• تغییر شکل فک : وقتی کودک انگشت خود را می مکد ، زبان در موقعیت پایین تری قرار می گیرد و همین امر فشار بیشتری را به فک وارد می کند. این فشار باعث بروز تغییرات قابل ملاحظه ای در فک بالا شده و باعث می شود که کام ، گنبدی و باریک تر شود. وقتی فشار وارد آمده روی فک ، مستمر و شدید باشد ، شکل فک نیز در معرض تغییراتی قرار گرفته و موجب می شود که رشد آن به طور کامل انجام نشود.
• مختل شدن ساختار صورت : از آنجاییکه مکیدن انگشت باعث می شود که شکل استاندارد جفت شدن فک ، مختل شود ، در پی این اختلال ، تغییرات ناهنجاری نیز در ساختار صورت اتفاق می افتد.

عفونت های باکتریایی : مکیدن انگشت صرفنظر از تمیز یا آلوده بودن آن ، احتمال ورود باکتری ها به بدن کودک و بروز عفونت را به شدت افزایش می دهد.

چگونه می توان عادت مکیدن انگشت را از سر کودک انداخت ؟

ممنوع کردن انجام این عادت برای کودک یا تهدید کردن او هیچ اثری نمی کند و حتی در برخی موارد ، نتیجه معکوس می دهد. انجام این کار تنها حس بی اعتمادی را در کودکی ایجاد می کند که مکیدن انگشت به او آرامش می دهد. این اتفاق می تواند یک نتیجه دینامیک منفی را موجب شده و فشار زیادی روی رابطه والدین و فرزند ایجاد نماید. به هر حال ، هیچوقت انگشت کودک را از دهان او بیرون نکشید. این کار باعث ایجاد حس نا امیدی در کودک شده و اصلاً روش خوبی برای ترک دادن عادت در کودک محسوب نمی شود. مکیدن انگشت هر چند عادت بدی نیست ولی می تواند منشاء بروز برخی مشکلات تلقی شود. بنابراین ، بهتر است در پروسه ترک عادت دادن کودک خود ، با ایجاد حس اطمینان نسبت به خودتان در او ، به او کمک کنید تا این عادت را ترک کند.
روش های متعددی برای ترک دادن این عادت در کودک وجود دارد. بعنوان یک پدر یا مادر ، شما نقش مهمی را به عنوان یک تکیه گاه محکم برای کودک خود ایفا می کنید. شما نباید چیزی را به کودک تحمیل کنید. کودک نباید احساس آرامش خود را از دست بدهد. فقط باید کمی صبور باشید تا کودک تان به مرور این عادت را ترک کند.
یکی از موثر ترین روش ها برای کمک به کودک در ترک این عادت ، مراجعه به دندانپزشک است. گفتگو با یک دندانپزشک می تواند سرنخ هایی را به دست دهد که با کمک گرفتن از آنها می توان واکنش های متفاوتی را برای کودکان مختلف ، در تلاش برای ترک دادن عادت مکیدن انگشت در آنها ، پیشنهاد نمود.

برای دریافت مشاوره تخصصی ، فرم زیر را پر کنید. با شما تماس می گیریم

آیا مکیدن انگشت مزایایی را به همراه دارد؟

انگشت شست مثل یک پستانک همیشه در دسترس است که گم نمی شود و هر زمان که کودک احساس کند به مکیدن برای آرامش گرفتن نیاز دارد ، در دسترسش خواهد بود. این عادت خصوصاً برای کودکان که اغلب خواب شبانه نامنظمی دارند ، چیز خوبی به شمار می آید.

9 راه موثر برای ترک عادت مکیدن انگشت

1. سعی کنید محدودیت مکیدن انگشت شست را در اتاق خواب یا خانه اعمال کنید، نه در جمع. به کودک خود توضیح دهید که این کار فقط باید حین خواب انجام شود.
2. با کودک خود بگو مگو نکنید. به فرزندتان نگویید که دیگر نمی توانی شست خود را بمکی. سعی کنید او را بهتر درک کرده و زمانی که انگشت شست خود را نمی مکد به جای انتقاد او را تحسین کنید.
3. با کودک خود در مورد مکیدن شست صحبت کنید. شما باید این اطمینان را به فرزند خود بدهید که زمان توقف این عادت ، در کنارش خواهید بود.
4. اگر فرزندتان بعد از آسیب دیدن یا زمین خوردن سعی کرد شست یا انگشتانش را بمکد ، مانع آن نشوید. فرزند شما در چنین شرایطی باید در آرامش قرار گیرد و شما با منع کردن او از این کار ، آسیب روحی بیشتری به او وارد خواهید کرد.
5. خودآگاهی را به فرزندتان بیاموزید. وقتی فرزندتان شست خود را می‌مکد، از او بپرسید که آیا متوجه مکیدن انگشت خود شده یا نه؟ اگر جواب نه بود ، سعی کنید راهی پیدا کنید که کودک متوجه انجام این عادت شود. همچنین اگر کودک با آگاهی این کار را انجام داد سعی کنید راه دیگری برای تسکین او پیدا کنید، مانند در آغوش گرفتن او.
6. از چیزهای بد مزه ای که برای توقف مکیدن شست در بازار عرضه می شود استفاده نکنید.
7. راه های خلاقانه ای بیابید تا به فرزندتان کمک کنید بفهمد در حال بزرگ شدن است و دیگر نباید انگشت شست خود را بمکد. برای مثال از شخصیت های کارتونی استفاده کنید و به فرزند خود نشان دهید که این شخصیت ها انگشت خود را نمی مکند.
8. از دستکش برای متوقف کردن مکیدن انگشت استفاده نکنید. این کار تنها باعث اضطراب و استرس بیشتر بچه ها می شود. اول اینکه کودک شما در این سن می تواند دستکش را از دست خود بیرون آورد و دوما، این کار تنها باعث می شود کودکان بیشتر انگشت خود را بمکند.
9. به خاطر داشته باشید که زمانی که فرزند شما آمادگی لازم را داشته باشد ، خود به خود این عادت را کنار می گذارد. اما همانطور که گفته شد می توانید از یک دندانپزشک کودکان در تهران نیز کمک و راهنمایی بگیرید.