اولین دندان دائمی | مراحل رشد

وقتی کودکان به سن ۶ سالگی می‌رسند، دندان‌های دائمی شروع به رشد کردن می کنند و این یک مرحله مهم در رشد و تکامل دندان‌ها و فک‌ است. در این مرحله، اولین دندان دائمی که به نام دندان شش سالگی معروف است، شروع به رشد می‌کند و این یک رویداد مهم در زندگی کودکان است. این دندان به طور کلی در موقعیتی قرار می‌گیرد که باید به درستی رشد کند تا بهبود عملکرد دهان و صورت کودک را تضمین کند در این زمان بهتر است کودک را تحت نظر دکتر کوثر سادات ابطحی ، بهترین  دندانپزشک اطفال در تهران قرار دهید. در این مرحله، مراقبت از دندان‌های دائمی بسیار مهم است. بهترین راه برای حفظ سلامت دندان‌های دائمی، رعایت بهداشت دهان و دندان، مصرف غذاهای سالم و متنوع، و مراجعه به دندانپزشک برای بررسی و درمان هرگونه مشکل ارتودنسی یا دندانی است. با رعایت این موارد، می‌توان از سلامت دندان‌های دائمی کودکان مراقبت کرد و به کودکان کمک کرد تا دندان‌های سالم و زیبا داشته باشند.

روند رشد دندان دائمی به چه شکل است؟

روند رشد اولین دندان دائمی در افراد به طور کلی به سه مرحله تقسیم می‌شود:

1.  مرحله دندان شیری: در این مرحله، دندان‌های شیری در دهان حضور دارند. این دندان‌ها در طی دوران کودکی و تا حدود ۶ سالگی رشد می‌کنند.
2. مرحله ترکیب دندان شیریو دندان دائمی: در این مرحله، دندان‌های دائمی شروع به رشد می‌کنند و دندان‌های شیری به تدریج جای خود را به دندان‌های دائمی می‌دهند. این فرایند حدوداً تا سن ۲۱ سالگی ادامه دارد.
3.  مرحله دندان دائمی: در این مرحله، تمام دندان‌های دائمی به جای خود می‌رسند و رشد دندان به پایان می‌رسد.

در هر مرحله، دندان‌ها به صورت پیوسته رشد می‌کنند و به شکل و اندازه نهایی خود می‌رسند. همچنین، در طول این فرایند، دندان‌ها به صورت طبیعی و به تناسب با سایر عوامل جسمی و محیطی رشد می‌کنند.

دوره دندانی مختلط چیست؟

دوره دندانی مختلط یا Mixed Dentition مرحله‌ای از رشد دندان‌ها در کودکان است که در آن تعدادی از اولین دندان دائمی شروع به رشد کرده و دندان‌های شیری هنوز در دهان حضور دارند. این دوره در حدود ۶ سالگی شروع می‌شود و تا زمانی که تمام دندان‌های شیری جای خود را به دندان‌های دائمی بدهند، ادامه دارد.
در این دوره، دندان‌های شیری به تدریج جای خود را به دندان‌های دائمی می‌دهند و این فرایند تا حدود ۱۲ سالگی ادامه دارد. در این مرحله، دندان‌های دائمی شروع به رشد کرده و به تدریج جایگزین دندان‌های شیری می‌شوند. این فرایند به صورت پیوسته ادامه دارد تا زمانی که تمام دندان‌های شیری جای خود را به دندان‌های دائمی بدهند.
در این دوره، مراقبت از دندان‌ها و بهداشت دهان و دندان بسیار مهم است، زیرا دندان‌های شیری و دائمی در کنار هم در دهان حضور دارند و هرگونه مشکل در دندان‌های شیری می‌تواند بر روی رشد و سلامت دندان‌های دائمی تأثیر بگذارد.

ویژگی بارز اولین دندان دائمی

دندان‌های دائمی در مقایسه با دندان‌های شیری، ویژگی‌های متفاوتی دارند. برخی از ویژگی‌های بارز دندان‌های دائمی عبارتند از:

1. اندازه بزرگتر: دندان‌های دائمی در مقایسه با دندان‌های شیری، اندازه بزرگتری دارند.
2. شکل متفاوت: دندان‌های دائمی شکل متفاوتی نسبت به دندان‌های شیری دارند. به طور کلی، دندان‌های دائمی برای برش و خرد کردن غذا طراحی شده‌اند.
3. رنگ متفاوت: دندان‌های دائمی رنگشان متفاوت از دندان‌های شیری است.
4. جایگاه ثابت: دندان‌های دائمی در مقابل دندان‌های شیری جایگاه ثابتی دارند و پس از
5. رشد کامل، جایگاه آن ها در دهان تغییر نمی‌کند.
6. عمر بیشتر: دندان‌های دائمی برای استفاده طولانی مدت طراحی شده‌اند و به طور معمول تا زمان مرگ فرد با او همراه هستند.
7. ریشه بلندتر: دندان‌های دائمی ریشه بلندتری نسبت به دندان‌های شیری دارند که به آنها کمک می‌کند تا بهتر در جای خود ثابت بمانند و برای حفظ سلامت دهان و دندان بسیار مهم هستند.

 اولین دندان دائمی کی در میاید؟

رویش نخستین دندان دائمی معمولاً در دوره‌ای بین ۶ تا ۸ سالگی شروع می‌شود. این دندان اولین مولار دائمی (First Molar) نامیده می‌شود و در جایگاهی قرار می‌گیرد که پیش از آن دندان شیری وجود داشته است. این دندان در بخش عقبی دهان قرار می‌گیرد و برای آسیاب و خرد کردن غذا طراحی شده است. پس از آن، دندان‌های دائمی دیگری نیز به تدریج شروع به رشد می‌کنند و جایگاه خود را در دهان پیدا می‌کنند.

مهمترین دلیل مراجعه به دندانپزشک اطفال در سن 6 سالگی

مهمترین دلیل مراجعه به پزشک در سن ۶ سالگی، بررسی و ارزیابی وضعیت رشد و تکامل دندان‌ها و فک‌ و همچنین تشخیص و درمان مشکلات ارتودنسی در این دوره است. در این سن، تعدادی از اولین دندان‌ دائمی شروع به رشد کرده و فک‌ همچنان در حال رشد و تکامل است. بنابراین، اگر مشکلاتی مانند فشرده شدن دندان‌ها، جا نگرفتن دندان‌ها، بیش‌فعالی یا کم‌فعالی عضلات صورت و فک وجود داشته باشد، دکتر دندانپزشک اطفال می‌تواند با بررسی و ارزیابی دقیق وضعیت، نسبت به درمان و رفع این مشکلات اقدام کند و باعث بهبود عملکرد دهان و صورت کودک شود. همچنین، در صورت نیاز به درمان ارتودنسی، درمان در این سن می‌تواند باعث کاهش هزینه‌ها و زمان درمان در سنین بالاتر شود.

در آمدن و رویش دندان دائمی در ۶تا ۸ سالگی

در حدود ۶ تا ۸ سالگی، دندان‌های دائمی شروع به رشد می کنند. اولین دندان دائمی که به نام دندان شش سالگی معروف است، در این مرحله شروع به رشد می‌کند و سپس، دندان‌های دائمی دیگر نیز به ترتیب در موقعیت خود شروع به رشد می‌کنند.
در این مرحله، ممکن است کودکان با برخی مشکلات مرتبط با رشد دندان‌های دائمی مواجه شوند، مانند ارتودنسی (عدم تراز دندان‌ها)، تاخیر در رشد دندان‌ها، یا دندان‌های اضافی. برای پیشگیری از این مشکلات، مراقبت از دندان‌های دائمی بسیار مهم است. بهترین راه برای حفظ سلامت دندان‌های دائمی، رعایت بهداشت دهان و دندان، مصرف غذاهای سالم و متنوع، و مراجعه به دندانپزشک اطفال برای بررسی و درمان هرگونه مشکل ارتودنسی یا دندانی است.

آیا درآوردن دندان های شیری برای درآمدن دندان های دائمی ضروری است؟

در بسیاری از موارد، درآوردن دندان های شیری برای درآمدن دندان های دائمی ضروری است. دندان های شیری هنگام رویش دندان‌های دائمی کم کم لق شده و می افتند . همچنین، در برخی موارد، دندان های شیری ممکن است به علت پوسیدگی زیاد یا شکستگی از بین بروند و باید فضانگهدارجایگزین شود تا جلوی مشکلاتی مانند فضای خالی بین دندان ها و تغییر در موقعیت دندان های دائمی گرفته شود.در هر صورت، بهتر است با دندانپزشک خود در مورد نیاز به درآوردن دندان های شیری و زمان مناسب برای درآمدن دندان های دائمی صحبت کنید.

چه مراقبت هایی باید بعد از درآمدن اولین دندان دائمی انجام داد؟

بعد از درآمدن دندان‌های دائمی، باید به مراقبت دندانی خود توجه ویژه‌ای داشته باشید تا دندان‌های جدیدتان صحیح و سالم بمانند. برخی از مراقبت‌هایی که باید بعد از درآمدن دندان‌های دائمی انجام دهید عبارتند از:

• مسواک زدن دو بار در روز با یک مسواک نرم و شستشوی دهان
• استفاده از نخ دندانی برای پاک کردن بین دندان‌ها.
• استفاده از دهانشویه ضد باکتریال برای کاهش تعداد باکتری‌های دهان.
• مراجعه به دندانپزشک اطفال برای بررسی دوره‌ای و درمان هرگونه مشکل دندانی.
• رعایت یک رژیم غذایی سالم و متنوع که شامل میوه‌ها، سبزیجات، ماهی، گوشت و محصولات لبنی است.
• اجتناب از مصرف غذاهای شیرین و نوشیدنی‌های گازدار و قندی که می‌توانند به دندان‌ها آسیب برسانند.
• استفاده از محافظ دندانی در هنگام ورزش‌های خطرناک.
• رعایت بهداشت دهان و دندان در صورت داشتن بیماری‌های دندانی مانند پوسیدگی دندان‌ها و بیماری های لثه.

علت تاخیر در درامدن اولین دندان دائمی

دندان های شیری معمولاً از 6 سالگی شروع به افتادن می کنند و با افتادن دندان های شیری ، دندان های دائمی رشد می کنند.اما گاهی پیش می آید که دندان های دائمی به موقع از لثه بیرون نمی زنند. این وضعیت تاخیر در رویش دندان های دائمی کودکان طبیعی است و اتفاق نگران کننده ای نیست و نمی تواند نشان دهنده مشکلی خاص در بدن باشد اما اگر از زمان رویش دندان های دائمی مدت طولانی بگذرد باید به دندانپزشکی اطفال مراجعه نمایید. بهتر است برای حفظ سلامت دندان های کودک و جلوگیری از اتفاقات ناخواسته در 6 سالگی کودک خود او را نزد دندانپزشکی اطفال ببرید. دندانپزشک با بررسی دندان ها و تشخیص خود می تواند سلامت دندان های شیری و رویش طبیعی دندان های دائمی را بررسی می کند.

عوامل تاثیر گذار در تاخیر رویش دندان های دائمی در کودک

یکی از مهم ترین نکات در تاخیر رویش اولین دندان دائمی ، تغذیه دوره نوزادی است. کودکانی که از شیر مادر تغذیه نکرده اند نسبت به کودکان دیگر ، اغلب دیرتر دندان های دائمی شان در می آید. بعضی از کودکان هم بد غذا هستند و بدن آنها مواد لازم برای رویش دندان ها را به خوبی دریافت نمی کنند. تغذیه نا سالم و نا کافی می تواند بعنوان یک عامل منفی بر روی روند رویش طبیعی دندان های دائمی ، اثر بگذارد.
زودرس به دنیا آمدن کودک نیز عامل تاثیر گذار در تاخیر در روند نرمال رویش دندان های دائمی کودک است. البته اگر نوزاد زودرس تغذیه با کیفیت و مناسبی داشته باشد مشکلی در این خصوص او را تهدید نخواهد کرد.
یک عامل دیگر از میان عوامل تاثیر گذار بر تاخیر در رویش دندان های دائمی ، عامل ژنتیک می باشد. بعضی از ژن ها باعث بروز تاخیر در رویش دندان های دائمی می شود. البته این امر ، خطر یا مورد جدی محسوب نمی شود و برای سلامت کودک ، یک عامل تهدید کننده به شمار نمی آید.
نکته ای که لازم است والدین مد نظر داشته باشند رعایت بهداشت دهان و دندان در کودک و اهمیت دادن به آن بعنوان یک مورد بسیار مهم است. زمانی که دندان های شیری در دهان رویش پیدا کرد لازم است والدین کودک را ترغیب به مسواک زدن دندان ها کنند. استفاده از مسواک نرم و خمیر دندان مخصوص کودکان که حاوی فلوراید است می تواند در روند رشد نرمال دندان ها موثر بوده وتا حدود زیادی از علل تاخیر در رویش دندان های دائمی جلوگیری می کند.

آیا قبل از افتادن دندان های شیری ، دندان های دائمی رشد می کنند؟

به طور خلاصه بله ، این اتفاق بیشتر از آنچه فکر می‌کنید شایع است.

به طور معمول زمانی که یک دندان دائمی شروع به رویش می کند ، به ریشه های دندان شیری که قرار است جایگزین شود فشار وارد خواهد کرد. این مسئله باعث تخریب ریشه های دندان شیری می شود و در نتیجه دندان ها لق شده و در نهایت می افتند.

با این حال این فرآیند همیشه به درستی کار نمی کند. هنگامی که یک دندان دائمی در حال رویش ، به درستی به ریشه های دندان شیری مربوطه فشار وارد نکند ، دندان دائمی می تواند بدون لق شدن دندان شیری رشد کند. در نتیجه یک ردیف دوتایی از دندان ها دیده می شود که گاهی اوقات به عنوان “دندان کوسه ای” شناخته می شود.

والدین اغلب از خود می‌پرسند که آیا کودکانی که دندان‌های کوسه ای دارند نیاز به درمان دارند یا خیر. پاسخ این سوال به عوامل مختلفی بستگی دارد. به عنوان مثال، آیا دندان شیری مانع مسواک زدن صحیح می شود؟ آیا باعث درد یا ناراحتی می شود؟ آیا دندان های دائمی کودک به طوری رشد کرده اند که نیاز به ارتودنسی دارند؟

در بسیاری از موارد، هیچ درمانی لازم نیست و دندان شیری در نهایت خود به خود می افتد. در موارد دیگر، دندانپزشک کودکان ممکن است کشیدن دندان شیری را توصیه کند.

برآمدگی های ناهموار در امتداد لبه های دندان کودک من چیست؟

یکی از رایج‌ترین سوالاتی که وقتی دندان‌های دائمی در کودک شروع به در آمدن می‌کنند این است که چرا دندان‌ها در امتداد لبه‌ها برجستگی دارند. این برجستگی ها، ماملون نامیده می شوند و کاملا طبیعی هستند.

ماملون ها روی دندان های جلویی در بالا و پایین رشد می کنند. این برآمدگی ها مضر نیستند و نیازی به درمان ندارند. در واقع ، آنها اغلب به طور طبیعی در طول زمان در نتیجه جویدن معمولی صاف می شوند. با این حال، اگر برجستگی ها باعث نگرانی های زیبایی برای کودک شما می شود، دندانپزشک می تواند به راحتی آنها را صاف کند.