آفت دهان یک ضایعه شایع است که باعث ایجاد زخم های دردناک در غشای مخاطی در داخل دهان می شود. این زخم ها اغلب گرد یا بیضی شکل هستند و مرکز آنها زرد یا سفید و حاشیه شان قرمز رنگ می باشد. این زخم ها معمولاً در داخل گونه ها ، لب ها ، زبان ، لثه یا حتی گلو ایجاد می شوند. علت دقیق شکل گیری این ضایعه مشخص نیست ولی برخی پزشکان بر این باورند که ترکیب برخی فاکتورها از قبیل آسیب دیدگی های جزئی دهان ، ضعیف شدن سیستم ایمنی ، تغییرات هورمونی ، استرس ، حساسیت به برخی غذاها و حتی برخی پیش فاکتورهای ژنتیکی می تواند علت بروز این مشکل باشد. این زخم ها اغلب به مدت یک تا دو هفته در دهان باقی می مانند و گاهی به صورت دوره ای عود می کنند. درمان دقیق این ضایعات بر روی مدیریت علائم و سرعت بخشیدن به فرایند بهبود ، تمرکز دارد. استفاده از مسکن ها ، پمادهای موضعی یا ژل های تسکین دهنده درد و آبکشی دهان برای ارتقا دادن روند بهبود و پیشگیری از بروز عفونت ، از روش های درمان رایج این بیماری محسوب می شوند. در برخی موارد حاد ، دکتر کوثر سادات ابطحی، بهترین دندانپزشک تهران ، کورتیکواستروئید یا داروهای دیگر را برای کاهش التهاب تجویز می کند. به طور کلی ، این بیماری آزار دهنده است ولی معمولاً آسیبی به فرد وارد نکرده و به طور خودبخود از بین می رود. البته ، اگر زخم ها بزرگ بوده و تداوم داشتند یا اگر علائم دغدغه اور دیگری را با خود به همراه آورند ، لازم است با مداخلات پزشکی ، تحت درمان قرار گیرند.
درمان خانگی آفت دهان
هر چند هیچ علاج قطعی برای آفت در دهان به دست نیامده است ولی درمان های خانگی متعددی وجود دارد که می تواند به تسکین علائم و ارتقا دادن کیفیت روند بهبود کمک کند. برخی از توصیه ها برای درمان خانگی این بیماری شامل موارد زیر می باشد :
- آبکشی با آب و نمک : یک قاشق چایخوری نمک را در یک لیوان آب گرم حل کنید وسپس محلول را سی ثانیه در دهان بچرخانید. این کار را چندین بار در روز انجام دهید.
- عسل : مقدار کمی عسل را مستقیماً روی زخم بگذارید. عسل دارای خواص انتی بیوتیکی است و می تواند به تسکین درد و بهبود کمک کند.
- روغن نارگیل : برای چند روز به آرامی بر روی زخم ، روغن نارگیل قرار دهید. روغن نارگیل دارای خاصیت ضد التهابی است و ویژگی های ضد میکروبی دارد.
- ژل آلوورا : این ژل را چند بار در روز بر روی زخم قرار دهید. آلوورا دارای خاصیت تسکین دهندگی است و به کاهش درد و احساس آرامش در زخم کمک می کند.
به خاطر داشته باشید که درمان های خانگی ، مسکن های موقتی هستند و نمی توانند به طور دائمی مشکل را رفع کنند. در صورتی که علیرغم به کار گیری روش های درمان خانگی ، علائم از بین نرفتند یا حتی تشدید شدند ، حتماً برای ارزیابی و درمان صحیح ، به پزشک مراجعه کنید.
برای آفت دهان چه بخوریم ؟
وقتی سخن از آفت به میان می آید ، دنبال کردن یک رژیم غذایی ملایم برای سرعت بخشیدن به روند بهبود ، بسیار حائز اهمیت است. برخی توصیه های تغذیه ای در درمان این بیماری شامل موارد زیر می باشد :
- میوه ها و سبزیجات نرم و غیر اسیدی میل کنید. گزینه های غذایی نرم مثل موز ، سبزیجات پخته ، آووکادو و سیب ، گزینه های خوبی هستند. با توجه به اینکه مواردی از قبیل مرکبات و گوجه فرنگی باعث تحریک زخم می شود ، میل کردن آنها توصیه نمی شود.
- ماست ساده : انتخاب ماست ساده بدون طعم دهنده ، گزینه مناسب دیگری است که توصیه می شود. ماست پروبیوتیک به بهبود سلامت محیط دهان کمک می کند و فرایند بهبود را سرعت می بخشد.
- پروتئین بدون چربی : پروتئین هایی از قبیل مرغ ، ماهی ، تخم مرغ در سبد غذایی تان بسیار مفید است. پروتئین ها در ترمیم بافت نقش مهمی را ایفا می کنند.
- سوپ و آش گرم : سوپ و آش گرم نیز باعث تسکین پیدا کردن دهان می شود. انتخاب گزینه های غذایی فاقد ادویه های تند یا مواد اسیدی و اجتناب از مواد اولیه محرک بافت دهان ، بسیار حائز اهمیت است.
- آب و چای گیاهی : در طول روز ، مقدار فراوان آب بنوشید. چای گیاهی نیز نقش آبرسان را در بدن ایفا کرده و باعث تسکین زخم می شود.
به طور کلی ، مصرف مواد غذایی تند ، اسیدی یا غذاهای کرانچی باعث تحریک بیشتر زخم می شود. بعلاوه ، رعایت بهداشت دهان و مسواک زدن ملایم با یک مسواک نرم نیز در حفظ سلامت کلی دهان مهم است.
علت آفت دهان چیست؟
علت دقیق بروز آفت در دهان هنوز به طور کامل مشخص نشده است. البته ، فاکتورهای متعددی وجود دارد که تصور می شود در بروز این بیماری دخیل هستند. برخی از این فاکتورها شامل موارد زیر می باشد:
- آسیب دیدگی بافت : آسیب دیدگی های جزئی بافت ناشی از گاز گرفتن اتفاقی ، محکم مسواک زدن ، درمان های دندانپزشکی یا حتی خوردن برخی غذاهای سفت و خشن می تواند عامل بروز این مشکل شود.
- واکنش سیستم ایمنی : تصور می شود که آفت دهان گاهی در اثر یک واکنش غیر عادی در سیستم ایمنی رخ می دهد. در این شرایط ، سیستم ایمنی به اشتباه ، سلول های نرمال در دهان را مورد هدف قرار می دهد و در نتیجه باعث زخم شدن بافت می گردد.
- سابقه ژنتیکی : برخی افراد دارای سابقه ژنتیکی در خصوص ابتلا به این عارضه هستند. اگر والدین یا اقوام درجه یک شما ، به این مشکل دچار بوده اند ، احتمال ابتلا در شما نیز وجود خواهد داشت.
- برخی بیماری های خاص : ابتلا به برخی بیماری ها از قبیل بیماری کرون ، بیماری های خود ایمن و اچ آی وی / ایدز می تواند احتمال ابتلا به آفت را افزایش دهد.
- تغییرات هورمونی : نوسانات هورمونی در طول دوره یائسگی یا بارداری با بالا رفتن احتمال ابتلا به آفت دهان ارتباط دارد.
- استرس روحی : گاهی اوقات استرس و اضطراب ، سیستم ایمنی را ضعیف می کند و به طور بالقوه ، فرد را در برابر ابتلا به این بیماری در دهان ، مستعد می نماید.
به خاطر داشته باشید که این فاکتورها در افراد مختلف متفاوت بوده و علل ابتلا به این بیماری در افراد مختلف ، متفاوت است. اگر به طور مرتب دچار این مشکل دهانی می شوید و نگران سلامت دهان خود هستید ، حتماً برای تشخیص و درمان صحیح ، به پزشک مراجعه کنید.
برای درمان آفت دهان به چه پزشکی مراجعه کنیم ؟
این عارضه توسط پزشکان متخصص مختلف بر حسب شدت و علت پایه بیماری قابل درمان می باشد. دندانپزشکان اغلب اولین گروهی از پزشکان هستند که در زمینه تشخیص و درمان این بیماری می توان به آنها مراجعه کرد. دندانپزشک ، دستورالعمل های مفید را در خصوص بهداشت دهان در اختیار بیمار قرار داده و آبکشی دهان و استفاده از داروهای موضعی را بمنظور تسکین دادن علائم و ارتقا دادن روند بهبود ، توصیه می کند.
مشورت کردن با پزشک بمنظور دریافت صحیح ترین راه کار درمان بر حسب نیازهای ویژه هر بیمار ، اولین اقدام درست در جهت رفع این مشکل در ناحیه دهان می باشد.
آفت دهان تا چند روز طول می کشد؟
مدت زمان ماندگاری آفت در دهان بر حسب ویژگی های بدن هر فرد و نیز پیامدهای ویژه ایجاد شده در بدن ، متفاوت می باشد. به طور کلی ، بیشتر زخم های دهان ، به طور خودبخود در طول یک دوره یک الی دو هفته ای بدون اینکه جای زخمی از آنها بر جای بماند ، بهبود پیدا می کنند. مدت زمان مورد نیاز برای بهبود به شدت و نوع زخم ایجاد شده در دهان نیز وابسته است.
انواع آفت دهان
این زائده دارای سه نوع اصلی است :
- آفت دهان مینور : که رایج ترین نوع بوده و معمولاً در یک دوره 7-14 روزه به طور خودبخود از بین می رود.
- آفت دهان ماژور : این زخم در مقایسه با نوع مینور ، عمیق تر بوده و باعث درد بیشتری می شود. معمولاً چند هفته تا چند ماه طول می کشد تا به طور کامل بهبود پیدا کند.
- آفت دهان هرپتی فرم : این زخم به صورت دسته ای بوده و شامل چندین زخم ریز است. هر زخم به یک دوره 7-10 روزه زمان نیاز دارد تا به طور کامل بهبود کند و گاهی در دراز مدت ، زخم های جدید نمایان می شوند.
حتماً به خاطر داشته باشید که در طول دوره انتظار برای بهبود این زخم ها در دهان ، بمنظور کمک به تسکین علائم و سرعت گرفتن روند بهبود ، بهداشت دهان را رعایت کرده و از خوردن غذاهایی که باعث تحریک بافت و زخم ها می شود اجتناب کنید. همچنین داروهایی را که پزشک برایتان تجویز کرده است با دقت مورد استفاده قرار دهید.
چگونه از آفت دهان جلوگیری کنیم؟
با توجه به اینکه علت اصلی ابتلا به این زخم های دهانی مشخص نیست ، نمی توان روشی را که بتواند به طور قطعی از ابتلا به این زخم در دهان پیشگیری کند ، توصیه کرد. البته ، به کار گرفتن معیارهای زیر می تواند به طور بالقوه در کاهش تعداد دفعات عود یا شدت زخم ها مفید واقع شود.
- رعایت بهداشت دهان : دوبار در روز با مسواک نرم و خمیردندان حاوی فلوراید ، مسواک بزنید. مراقب باشید در زمان مسواک زدن ، بافت های حساس در دهان تحریک نشود.
- مصرف غذاهایی از قبیل غذاهای حاوی ادویه های تند یا اسیدی که باعث عود کردن زخم می شود را کاهش دهید.
- سطح استرس خود را کنترل کنید. تصور می شود که استرس در بروز آفت دهان دخیل است. یافتن راه های سالم برای کنترل استرس از قبیل ورزش کردن ، مدیتیشن ، تکنیک های ریلکسیشن ، می تواند در پیشگیری از عود این بیماری موثر واقع شود.
آفت دهان بیماری مقاربتی محسوب می شود؟
خیر. آف ها جز تبخال ، زگیل و دیگر بیماری های مقاربتی نیستند. در واقع این عارضه اصلا واگیردار نیست ، به همین دلیل از طریق بوسیدن و غیره منتقل نمی شود.
تبخال با آفت دهان متفاوت است؟
بله ، با اینکه این دو عارضه اغلب با یکدیگر اشتباه گرفته می شوند اما کاملا با هم متفاوت هستند. تبخال ها معمولا به علت وجود نوع 1 یا 2 ویروس هرپس سیمپلکس ( (HSV-1) و (HSV-2) ) ایجاد می گردند. از آنجایی که ویروس دلیل به وجود آمدن تبخال است ، واگیری آن نیز به شدت بالاست و از طریق تماس نزدیک حین بوسیدن یا رابطه جنسی منتقل می شود.
تبخال ها تاول هایی هستند که با مایع پر شده اند و به صورت گروهی در دهان یا اعضای جنسی پدیدار می شوند. در مقابل آفت دهان عفونی نیست و از فردی به فرد دیگر منتقل نمی شود.
درمان آفت در دهان با لیزر
یکی از روش های بسیار راحت که در مدت زمان کوتاهی نیز انجام می شود ، لیزر می باشد. زمانی که بیمار این روش را برگزیند ، زخم های دهان او در کوتاه ترین زمان بهبود می یابند.
آن دسته از بیمارانی که به صورت مکرر به این عارضه دچار می شوند می توانند منفعت زیادی از این رویکرد ببرند. زیرا لیزر باعث می شود که آفت وسیع تر نشده و دوباره عود نکند.
توجه داشته باشید که در مواردی آفت های دهان نشان دهنده وجود یک بیماری جدی تر در بدن هستند. به همین دلیل لیزر در درمان آن ها تاثیر چندانی نخواهد داشت و برای درمان ، باید ریشه آن بیماری مشخص شود.
بنابراین زمانی که بیش از سه هفته به این عارضه مبتلا بودید و همراه آن علائمی مثل درد در شکم یا مشکل در بلع غذا پیدا کردید یعنی به احتمال زیاد در گوارشتان نیز مشکلی به وجود آمده است و نیاز به بررسی های بیشتر می باشد.
ثبت ديدگاه